Eξελικτικά, το παιχνίδι εξυπηρετεί πολλά (ίσως τα περισσότερα) είδη θηλαστικών για την προετοιμασία τους για την ενήλικη ζωή και την εκμάθηση των δεξιοτήτων που θα τους είναι απαραίτητες για την επιβίωση και διαιώνιση. Φανταστείτε τι επιτυγχάνουν τα λιονταράκια όταν παλεύουν παίζοντας το ένα με το άλλο: πολύ απλά, μαθαίνουν να ακινητοποιούν το θήραμά τους και να αποφεύγουν τον θηρευτή ή το αντίπαλο λιοντάρι παράλληλα αναπτύσσοντας τον κινητικό συντονισμό και τη μυϊκή δύναμη που είναι απαραίτητα για αυτά.
Τι είναι όμως αυτό που διαφοροποιεί το παιχνίδι από άλλες ζωικές συμπεριφορές; Όταν ένα ζώο παίζει, συνήθως προσπαθεί να τροποποιήσει αντικείμενα του περιβάλλοντος ή να δημιουργήσει νέους συνδυασμούς. Αυτό συμβαίνει πάντα σε ελεγχόμενο περιβάλλον, με ασφαλή τρόπο και τελικά το ζώο μαθαίνει αλλά κι επεκτείνει τα όριά του, τόσο τα σωματικά όσο και τα γνωστικά.
Όπως στον άνθρωπο, έτσι και στα ζώα παρατηρούνται διάφορα ήδη παιχνιδιού, που το καθένα αποσκοπεί στην ανάπτυξη διαφορετικών δεξιοτήτων.
Παιχνίδι για γονεϊκό δέσιμο: Κυρίως στα πρώτα χρόνια ζωής, το παιχνίδι ανάμεσα στον γονέα (συνήθως τη μητέρα) και τον νεογέννητο μωράκι αποσκοπεί στην εξασφάλιση της συναισθηματικής και γνωστικής ανάπτυξης. Το γαργαλητό ή ακόμα και το παιχνιδιάρικο γελάκι είναι συμπεριφορές που βγαίνουν ασυναίσθητα στους νέους γονείς και η αξία τους στο να μάθει το παιδί να αντιδρά και να αλληλεπιδρά είναι ανεκτίμητη.
Κινητικό παιχνίδι: Έχετε δει κουτάβια να τρέχουν χωρίς λόγο, να τεντώνονται και να τρίβονται στο πάτωμα; Έχετε δει γατάκια να κάνουν τούμπες και να πηδάνε στον αέρα χωρίς λόγο; Αυτό που επιτυγχάνουν είναι να ανακαλύπτουν τα όρια των ίδιων αλλά και του περιβάλλοντος.
Παιχνίδι με αντικείμενα: Η χρήση αντικειμένων στο παιχνίδι παρατηρείται πολύ έντονα στα πρωτεύοντα θηλαστικά αλλά δεν είναι σπάνιο σε άλλα είδη. Τα είδη που χειρίζονται αντικείμενα κατά τη διάρκεια παιχνιδιού, τείνουν να είναι πιο ικανά στην επίλυση προβλημάτων στην ενήλικη ζωή. Παιχνίδι με αντικείμενα έχει παρατηρηθεί ακόμα και σε ψάρια και κοράκια.
Κοινωνικό παιχνίδι: Το παιχνίδι με άλλους είναι πάντα πιο διασκεδαστικό. Εκτός αυτού όμως βοηθά στην ανάπτυξη ενός κώδικα επικοινωνίας μεταξύ των ατόμων του ίδιου είδους.
Δημιουργικό και συμβολικό παιχνίδι: Όσο το παιχνίδι γίνεται πιο περίπλοκο τόσο τείνει να χρειάζεται πιο αναπτυγμένο μετωπιαίο εγκεφαλικό λοβό. Η χρήση αυτού του επιπέδου πολυπλοκότητας παιχνιδιού παρατηρείται αποκλειστικά στον άνθρωπο.
Εύκολα γίνεται κατανοητό ότι ένα παιχνίδι μπορεί να συνδυάζει παραπάνω από έναν από τους παραπάνω τύπους παιχνιδιού.
"Μέσω του παιχνιδιού βιώνουν την απόλυτη ελευθερία να ταξιδέψουν όπου κι αν τους πάει η φαντασία τους. Έτσι μια βόλτα στο διάστημα φαντάζει πιο εφικτή από ποτέ!"Ειρήνη Δρόσου
Ο λογαριασμός @learningbyplaying.gr.uk είναι αφιερωμένος στην αξία του παιχνιδιού για την ανάπτυξη της επικοινωνίας. Ανατρέξτε για tips - στρατηγικές- συμβουλές!
Ειρήνη Δρόσου
SLT, MA
Comments